Uzayda cüce avı
NASA’nın; 2006 yılında güneş sisteminin 9. gezegeni Plüton ve uydularını gözlemlemek üzere uzaya gönderdiği New Horizons (Yeni Ufuklar) isimli uzay aracı yaklaşık 9 yıl sonra, 4.6 milyar km süren yolculuğun ardından uyandırıldı.

Dünya’ya uzaklığı 4.8 milyar km olan, 2 bin 500 km çapındaki buzul gezegene yaptığı 728 milyon dolar bütçeli yolculuk sonunda New Horizons’un önümüzdeki günlerde Plüton’a ulaşması öngörülüyor.

Son olarak New Horizons’un tamamen aktif hale gelmesi için gönderilen sinyallere yanıt Avustralya’daki dev radyo antenleri tarafından yakalanarak ABD’nin Maryland Eyaleti’nde bulunan Johns Hopkins Üniversitesi Uygulamalı Fizik Laboratuvarı’na aktarıldı. Ve ardından, bu gelişme dünya ile paylaşıldı.

Piyano büyüklüğündeki gözlem aracının 15 Ocak’ta Neptün’ün yörüngesinden geçerken gözlem verilerini göndermeye başladı ve temmuz ayında ilk kez Plüton’un atmosferini ve yüzeyinde olduğuna inanılan buzul yanardağları görüntüleme şansı elde edeceği belirtildi.

Ateşlendiği 2006’dan bu yana uzayda geçirdiği zamanın üçte ikisinde uyku modunda olan New Horizons, bu sayede elektronik donanımının kullanım ömrünü uzattığı gibi operasyon maliyetlerinin de azalmasını sağladı.

Sistemleri kontrol edilmek için rutin olarak aktif edilen New Horizons, 2007 yılında Jüpiter sisteminden geçerken gaz devinin ve uydularının fotoğraflarını çekti. Plüton ve 5 uydusu hakkında bilinmeyen birçok sırrı ortaya çıkaracak olan New Horizons, Plüton’un ardından Kiper Kuşağı’nda yer alan PT1, PT2 ve PT3 adındaki buzul cisimleri de gözlemleyecek.

Uluslararası Astronomi Birliği’nce 24 Ağustos 2006 tarihinde yapılan değerlendirmede Plüton, bir cüce gezegen olarak yeniden tanımlandı. Cüce gezegenleri gezegenlerden ayıran nokta, yörüngesini temizlememiş olması. Kuiper Kuşağı olarak bilinen ve 400 gezegenimsi taş ile 70 bin gökcismini barındıran alan, Plüton’un yörüngesinde bulunuyor. Dünya genelindeki pek çok astronomi çevreleri ise Plüton’u hâlâ bir gezegen olarak kabul ediyor.

Uluslararası Astronomi Birliği’nce 24 Ağustos 2006 tarihinde yapılan değerlendirmede Plüton, bir cüce gezegen olarak yeniden tanımlandı. Cüce gezegenleri gezegenlerden ayıran nokta, yörüngesini temizlememiş olması. Kuiper Kuşağı olarak bilinen ve 400 gezegenimsi taş ile 70 bin gökcismini barındıran alan, Plüton’un yörüngesinde bulunuyor. Dünya genelindeki pek çok astronomi çevreleri ise Plüton’u hâlâ bir gezegen olarak kabul ediyor

NEW HORİZONS'UN 10 YILLIK PLÜTON MACERASI

OCAK-ŞUBAT 2006:

New Horizons Florida Cape Canaveral'daki Kennedy Uzay Merkezi'nden 35 günlük zaman aralığında fırlatıldı.


UBAT-MART 2007:

En uygun zaman aralığının beklenmesi ile New Horizons; Jüpiter'in kaldıraç kuvvetini de kullandı, 3 yıllık ekstra uçuş gücü kazandı.

2007-2014:

New Horizons Jüpiter ile Plüton arasında geçen 8 yıl içinde kendi etrafında yavaşça dönerek uyku modunda bekletildi. Haftada bir kez donanımı kontrol edildi. Yılda 50 gün uyandırılarak kalibrasyon ve bilimsel gözlemler yapıldı.

2014'ÜN SONBAHARI:

Plüton'a yaklaşmasına 200 gün kala rutin görüntüleme işlevine başladı.

TEMMUZ 2015:

Plüton üzerindeki uçuş evresi başlayacak. Kesintisiz 24 saat buzul gezegenden veri alacak. Cüce gezegen üzerinde 10 bin km yol katedecek.

2016:

Plüton görevi sona erecek. New Horizons daha sonra yeni maceralara yelken açacak.

NEW HORİZONS'UN ÜZERİNDE NELER VAR?

ALICE: Ultraviyole görüntüleme ile Plüton'un atmosferi analiz edilecek.

LORRI:Yüksek çözünürlüklü optik teleskop ve kamera

RALPH:Optik ve kızılötesi cihazlardan oluşan kombinasyon. Plüton ve uydusu Charon'un yüzey haritalarını çıkaracak. Kompozit ve termal bilgiler sağlayacak.

PEPSSI: Parçacık saptama cihazı. Plüton'un atmosferinden kaçan molekül ve atomları tespit edecek.

SWAP:Güneş rüzgarının özelliklerini ölçecek.

REX:Radyo sinyallerini analiz edecek.

YAKIN GEÇMİŞTE UZAYA KİM NE GÖNDERDİ?

-6 ARALIK 2014: Çin, Brezilya ile ortaklaşa geliştirdiği “CBERS-4’’ uydusunu fırlattı.

-5 ARALIK 2014: Uzay kapsülü Orion Mars’a insanlı uçuşta ilk adım olan deneme için, 3 gün önce ABD’nin Florida Eyaleti’ndeki Cape Canaveral’dan uzaya gönderildi. Mars yolculuğu için belirlenen tarih ise 2020.

-3 ARALIK 2014: Japonya’nın Tanegaşima Uzay Merkezi’nden fırlatılan Hayabusa-2 adlı uzay aracı, Mars yakınlarındaki asteroidi inceleyecek. Hayabusa-2, bir krater açarak kaya örnekleri toplayacak.

13 KASIM 2014: Avrupa Uzay Ajansı (ESA), Dünya’dan 510 milyon km uzaktaki 67P kuyruklu yıldızına gönderdiği Rosetta uzay aracının kaydettiği sesi yayınladı.

-24 EYLÜL 2014: Hindistan, Sriharikota’daki Satish Dhawan Uzay Merkezi’nden Mars’a gidecek insansız uzay aracını Kasım 2013’te fırlattı. Geçen eylül ayında uzay aracı Mangalyaan Mars’ın yörüngesine oturdu. NASA’nın Mars’a gönderdiği Maven uzay aracı da yaklaşık 10 ay süren 711 milyon kilometrelik yolculuğun ardından eylül ayında Mars’a ulaşmıştı.

-18 ARALIK 2012: Türk keşif uydusu Göktürk-2, Çin’in Jiuquan Hava Üssü’nden başarılı bir ateşlemeyle uzaya gönderildi. Dünya’dan 686 kilometre yükseklikteki yörüngesine ulaşan ve ilk sinyalini gönderen uydu, Türkiye’nin uzaydaki gözü olacak.